معماری آذری در سبک های معماری ایرانی | سبک معماری آذری

سبک های معماری ایرانی | سبک معماری آذری

سبک معماری آذری سومین سبک اسلامی معماری در ایران است. این سبک معماری سنتی با استقرار هلاکوخان در مراغه در دوره ایلخانی شروع به شکل گیری می کند و تا آغاز سلسله صفویان ادامه دارد. مرکزیت سبک آذری در تبریز بود و این سبک به دو شیوه سبک آذری اول و سبک آذری دوم تقسیم می شود.

بناهای شیوه سبک آذری اول در تبریز بیشتر دیده می شوند و سبک آذری دوم را می توان در بناهای باقیمانده در سمرقند بیشتر مشاهده کرد. معماری آذری از آمیزش سبک های معماری مرکز ایران و جنوب با سنت هایی که از روزگار کهن آذربایجان به جا مانده بود به وجود آمد. در ادامه به بررسی ویژگی های هر کدام از دو شیوه معماری سبک آذری می پردازیم.

ویژگی های سبک اول معماری آذری با مرکزیت تبریز:

• رعایت تناسبات عمودی در ساخت بنا
• ساخت بناهای عظیم
• در نظر گرفتن ایوان با پلان مستطیل شکل در سازه ها
• ساخت ایوان های متنوع
• استفاده از ساختمان های گنبددار
• ایجاد تجانس در گنبد ها
• استفاده از تزئینات گچ بری، کاشی های زرین و نقوش برجسته

ویژگی های سبک دوم معماری آذری با مرکزیت سمرقند:

• ساخت ساقه یا گلوگاه بین فضای گنبد و گنبدخانه
• ایجاد نقوش برجسته و سطوح ناصاف در تمامی بنا
• استفاده از تزئینات کاشی معرق و موزاییک کاری
• به کار بردن نقش و نگار زر و لاجورد و شنگرف در داخل بنا

مهمترین بناهای معماری آذری:

•   گنبد سلطانیه
• مسجد جهان شاه در تبریز
• مسجد جامع عتیق شیراز
• بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
• مسجد جامع یزد
•  مسجد جامع اصفهان
•  حرم امام رضا (ع)
• مسجد جامع ورامین
• مسجد جامع نطنز
• مقبره حمدالله مستوفی قزوین
• ربع رشیدی تبریز